Modern savaşların en etkili araçlarından biri olan insansız hava araçları, durum farkındalığını ve operasyonel hassasiyeti artırmada ve insan risklerini azaltmada stratejik bir rol oynuyor.
Bu teknoloji, silahlı kuvvetlerin hedefleri belirlemesine, izlemesine ve daha düşük maliyetlerle ve askeri personelin fiziksel varlığına ihtiyaç duymadan hassas, düşük riskli saldırılar düzenlemesine olanak sağlıyor.
Örneğin terörle mücadele operasyonlarında İHA'lar zorlu bölgelere nüfuz edebilmekte, düşman mevzileri hakkında gerçek zamanlı veri akışı sağlayabilmekte ve böylelikle operasyonların etkinliğini artırabilmektedir. Ayrıca, ağ tabanlı muharebe operasyonlarında drone ağlarının kullanılması, kaynakların yoğunlaşmasını ve askeri birimler arasında daha iyi koordinasyonu sağlamıştır.
Rusya-Ukrayna savaşında da insansız hava araçları askeri yardımın önemli bir unsuru olarak değerlendirilmektedir. Öyleki karşı ateş açma olmamasına rağmen bu İHA’lar savaş ateşini sıcak tutmaktadır.
İran İslam Cumhuriyeti de İHA üretimi konusunda göze çarpar bir ilerleme kaydetmiştir.
İran'ın İHA alanında önemli başarıları
Gece görüşlü dronelar: Düşük ışık koşullarında çalışabilme yeteneği sağlayan termal ve düşük ışık kamerası gibi gelişmiş sistemlerle donatılmıştır.
Askeri İHA’ların geliştirilmesi: Kerrar insansız hava aracı gibi, seçici saldırılar gerçekleştirebilen ve düşman hatlarına derinlemesine nüfuz edebilen İHA’lar.
Asimetrik savaş vurgusu: Bölgesel tehditlere karşı koymak ve yabancı ekipmanlara olan bağımlılığı azaltmak amacıyla insansız hava araçlarının bir araç olarak kullanılması.
Ayrıca ülkemiz bilim insanları ve mühendisleri, tersine mühendislik teknolojisini kullanarak bazı düşman İHA'larını analiz ederek geliştirilmiş modeller üretmişlerdir.
Kerrar; Ülkenin ilk turbojet ve savaş İHA’sı
İran Havacılık ve Uzay Sanayii'nin (HESA) ürünü olan Kerrar İHA'sı, ülkenin çok çeşitli silahları taşıyabilen ilk jet motorlu savaş İHA'sı olarak biliniyor. Turbojet motorlu bu İHA, ülkemiz silahlı kuvvetlerinin hizmetine sunulmuş olup, intihar, denizaltı savunma, hava önleme ve füze taşıyıcı olmak üzere dört ana versiyona yükseltilmiştir.
Aşağıda bu drone ile ilgili teknik detaylar, muharebe uygulamaları ve son kazanımlar incelenmektedir.
Teknik özellikler ve kabiliyetler:
-Hız: 900 km/s
-Uçuş menzili: maksimum 1000 km
-Uçuş tavanı: 7500 ila 12.000 metre (geliştirilmiş versiyonlarda 40.000 feet'e kadar çıkarılabiliyor).
- Savaş yükü: 250 kg'a kadar (Ra'ad 301 akıllı bombaları, 342 bombaları, Kevser gemisavar füzeleri ve Mark 46 torpidoları taşıyabilir).
-Fırlatma sistemi: Raylı fırlatıcı ve katı yakıtlı hızlandırıcı kullanımı.
-İniş: Paraşüt ve hava yastığı ile.
Kerrar’ın çeşitli uygulamaları
1- İntihar saldırısı
Kerrar gelişmiş navigasyon sistemleri ve optik arayıcıyla donatılan intihar versiyonu, hedefleri yüksek doğrulukla tespit edip, doğrudan isabetle imha edebiliyor.
Söz konusu İHA, son hava savunma tatbikatlarında hava ve kara hedeflerini başarıyla vurdu.
2. Hava Müdahalesi:
- Bu sistem, Mecid savunma füzesiyle birlikte operasyonel maliyetleri yüzde 70'e kadar düşürüyor ve operasyonel güvenliği artırıyor.
3. Denizaltı savunma görevleri:
Kerrar, Mark 46 torpidosunu taşıyabiliyor ve düşman denizaltılarını 1.000 kilometreden fazla bir mesafeden tespit edip imha edebiliyor.
4. Devriye ve keşif:
-Otopilot sistemine sahip olan ve uçuş sırasında yeniden programlama yeteneği bulunan bu drone, geniş alanları izlemek ve canlı görüntü aktarımı yapmak amacıyla kullanılıyor.
Kerrar’ın son gelişimleri
-2023'te ülkenin doğu, batı ve güneybatısındaki ordunun hava savunma birliklerine 100'den fazla İHA eklendi.
-Geçen sene Kerrar’ın jet versiyonu ordunun muharebe teşkilatı ile donatıldı ve ordu komutanının huzurunda faaliyete geçti.
Kerrar İHA'nın savaş alanındaki stratejik rolü
Kerrar İHA'ları, yüksek hız, uzun menzil ve çok yönlülüğü bir araya getirerek İran’ın hava savunma ve taktik operasyonlarında devrim yarattı. Bu İHA sadece doğrudan saldırı aracı olarak değil, aynı zamanda hava ve deniz tehditlerine karşı stratejik caydırıcı role sahiptir. Ayrıca, insanlı uçaklara göre daha düşük maliyetli, düşük riskli sistemlerde kullanılması, bu İHA’nın teknolojik yaptırımlara karşı koymada önemli bir araç haline getirmiştir.
Kerrar İHA'sı, İran'ın savunma sanayisinde kendi kendine yeterliliğinin sembolü konumunda. Uluslararası zorluklara rağmen bu İHA'nın sürekli olarak iyileştirilmesi ve Baver 373 ve Resul gibi gelişmiş sistemlerle entegrasyonu, ülkenin güvenlik ihtiyaçlarına karşılama yeteneğini ortaya koyuyor.
Kerrar’ın hava tehditlerine karşı çok sayıda operasyonel uygulaması bulunmaktadır, bunların en önemlilerinden bazıları şunlardır:
1. Düşman uçaklarını durdurmak ve yok etmek:
Kerrar’ın hava savunma versiyonu, özellikle saldırı uçaklarına karşı kullanılmak üzere tasarlanmış termal ve görsel takip yeteneğine sahip Mecid füzesiyle donatıldı. İran Milli Savunma Bakanlığı ve Hava Savunma Kuvvetleri Komutanlığı iş birliğiyle hayata geçirilen Resul projesi kapsamındaki bu sistem, tatbikatlar sırasında hava hedeflerini tespit ve imha edebiliyor.
2. Gelişmiş sistemlerle entegre olunmuş hava savunma:
Yerli ve uzun menzilli Bavar 373 sistemiyle (menzili 300+ kilometre) birlikte hava savunma ağının bir parçası olan Karrar, savunma derinliğini ülke sınırlarının kilometrelerce ötesine taşıyor. Bu entegrasyon, uzun mesafelerden hava tehditlerine karşı koymayı mümkün kılıyor.
3. Hava muharebe operasyonlarını göstermek:
"Zülfikar 1403 ve “Vilayeti'in Gökyüzü Savuncuları” tatbikatında İHA'lar, sözde düşman hava tehditlerini başarıyla tespit ederek imha etti. Bu tatabikat Kerrar’ın gerçek muharebe koşullarındaki yeteneğini ortaya koydu.
4. Hava hedeflerine yönelik intihar saldırısı:
Kerrar’ın intihar versiyonu, gelişmiş navigasyon sistemleri ve optik arayıcı başlık kullanarak, hedefi doğrudan vurarak imha etme yeteneğine sahip. Bu kabiliyet son hava savunma tatbikatlarında da teyit edildi.
5. Taktiksel operasyon desteği:
Yüksek hız, uzun menzil ve çok yönlülüğü bir araya getiren Kerrar, İran'ın hava savunmasını güçlendirmede önemli bir rol oynuyor. Bu İHA, sadece hava hedeflerini doğrudan yok etme aracı olarak değil, aynı zamanda ileri tehditlere karşı stratejik bir caydırıcı olarak da hizmet veriyor.
Anlaşma, İran'ın doğrudan konvansiyonel güçlere başvurmadan, bölgesel düşmanlar (ABD veya İsrail bağlantılı gruplar gibi) üzerindeki askeri baskıyı artırmasına olanak tanıyor. İHA aynı zamanda dış tehditlere karşı caydırıcılık sağlama aracı olarak da kullanılıyor.
yorumunuz